Srbija se prema podacima sa sajta „Numbeo“ nalazi na 68. mestu u svetu kada je reč o visini prosečne plate, sa iznosom od 876 dolara. Švajcarska prednjači kao zemlja sa najvišim prosečnim zaradama, gde se mesečno zarađuje oko 7.158 dolara, dok je Luksemburg na drugom mestu sa 6.262 dolara. Sjedinjene Američke Države zauzimaju treću poziciju sa 4.340 dolara mesečno.
Na regionalnom nivou, Crna Gora se nalazi na 54. mestu sa prosečnom platom od 940 dolara, dok su Severna Makedonija i Albanija na 68. i 70. mestu sa platama od 709 i 706 dolara, respektivno. Ovi podaci ukazuju na razlike u ekonomskom statusu i životnom standardu unutar Balkana, kao i u poređenju sa razvijenim evropskim zemljama.
„Numbeo“ je poznat kao najveća svetska baza podataka koja sadrži informacije o životnim uslovima u različitim gradovima i zemljama. Ova platforma pruža ažurirane informacije o troškovima života, stanovanju, zdravstvu, saobraćaju, kriminalu i zagađenju, što je korisno za sve one koji žele da uporede kvalitet života u različitim regionima.
Prema zvaničnim podacima Republičkog zavoda za statistiku, prosečna neto plata u Srbiji za februar 2023. godine iznosila je 103.519 dinara (oko 879 dolara). Medijalna neto plata, koja predstavlja iznos ispod kojeg zarađuje 50% zaposlenih, iznosila je 80.732 dinara. Ove brojke ukazuju na razlike između plata u javnom i privatnom sektoru. Prosečna plata u javnom sektoru bila je 108.210 dinara, dok je u privatnom sektoru iznosila 101.669 dinara.
Značajne razlike postoje i među zanimanjima. Programeri su na vrhu liste najplaćenijih zanimanja, sa prosečnom neto platom od 288.617 dinara, što ih čini jednim od najbolje plaćenih kadrova u zemlji. S druge strane, zaposleni u preduzećima za proizvodnju koksa i derivata nafte takođe zarađuju značajne iznose, sa prosečnim platama od 179.394 dinara, dok su radnici u eksploataciji sirove nafte i gasa zarađivali 155.864 dinara.
U naučno-istraživačkim i vazduhoplovnim delatnostima zabeležene su plate koje prelaze 200.000 dinara, što dodatno ukazuje na važnost stručnosti i specijalizacije u određenim oblastima. Nasuprot tome, na dnu lestvice su zaposleni u uslužnim delatnostima, kao što su priprema i posluživanje hrane i pića, čije prosečne plate iznose 59.639 dinara, dok zaposleni u popravci računara zarađuju 63.050 dinara.
Ovi podaci o platama ukazuju na to da su razlike u prihodima među sektorima i zanimanjima značajne, što može uticati na životni standard građana. Na primer, radnici u uslužnim delatnostima često se suočavaju sa nižim primanjima i manje ekonomskih mogućnosti, dok su visoko kvalifikovani stručnjaci, kao što su programeri, u mnogo boljem položaju.
S obzirom na sve navedeno, jasno je da Srbija ima značajnih izazova u pogledu ekonomskog rasta i poboljšanja životnog standarda. Iako su prosečne plate u porastu, razlike među sektorima i zanimanjima ostaju očigledne. Potrebno je raditi na stvaranju boljih uslova za rad, kao i na potsticajima za zapošljavanje u oblastima koje nude veće plate i stabilnost.
Napredak u ekonomiji i povećanje plata su ključni faktori koji će oblikovati budućnost Srbije i poboljšati kvalitet života njenih građana. U tom smislu, politika i privredni sektor moraju raditi zajedno kako bi postigli održiv rast i veći životni standard za sve.
