SARAJEVO – U Istočnom Sarajevu i Sarajevu danas je obeležena 33. godišnjica zločina nad vojnicima Jugoslovenske narodne armije (JNA) u Dobrovoljačkoj ulici. Ovaj događaj se dogodio 3. maja 1992. godine, kada su pripadnici JNA napadnuti od strane muslimanskih paravojnih jedinica. U tom napadu ubijeno je 42 vojnika, 71 je ranjeno, a više od 200 je zarobljeno.

U Hramu Svetog velikomučenika Georgija u Miljevićima služen je parastos za stradale pripadnike JNA. Nakon toga, porodice ubijenih i mnoge delegacije uputile su se autobusima u Sarajevo, u ulicu Hamdije Krševljakovića, nekadašnju Dobrovoljačku, gde su mirnom šetnjom, polaganjem cveća i prisluživanjem sveća odali počast stradalim vojnicima.

Među prisutnima su bili članovi porodica, preživeli svedoci zločina, kao i građani iz Istočnog Sarajeva. Zajedno s njima, prisustvovali su i izaslanik srpskog člana i predsedavajuće Predsedništva BiH Boško Tomić, vršilac dužnosti direktora Republičkog centra za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica Viktor Nuždić, predsednik Boračke organizacije Republike Srpske Radan Ostojić, kao i predstavnici srpskih institucija.

Među zvanicima su bila i lica iz Ambasade Srbije u BiH, kao i pripadnici Oružanih snaga BiH iz reda srpskog naroda. Policija Republike Srpske obezbeđivala je put do Vraca, gde su ih na međuentitetskoj liniji preuzeli pripadnici MUP-a Kantona Sarajevo. Obezbeđenje je bilo pojačano, a prisutni su primetili i značajan broj specijalnih jedinica i policije u civilu.

Događaj je bio obeležen i prisustvom bivših pripadnika „Zelenih beretki“ i Armije BiH, koji su se okupili u Dobrovoljačkoj ulici, ali su napustili mesto zločina pre dolaska srpske delegacije. Boško Tomić izrazio je žaljenje zbog toga što još niko nije odgovarao za ovaj masakr, ističući da nema pomirenja dok se ne priznaju zločini nad Srbima u proteklom ratu.

Tomić je naglasio da je istina samo jedna i da pokušaji da se dođe do prave istine često nailaze na otpor, posebno kod Bošnjaka. On je ukazao na događaje iz prošlosti, podsećajući na ubistvo sedam ljudi u Domu JNA, ističući da su vojnici JNA tada bili legitimna snaga koja se povlačila uz garantije mirovnih snaga UN.

Izvodeći lična svedočenja, Milenko Perić iz Loznice, koji je bio deo kolone JNA tokom povlačenja iz Sarajeva, rekao je da su imali naređenje da se povlače mirno i da ne pucaju, ali su ih muslimanske snage napadale. On je opisao kako su vojnici izvlačeni iz vozila i pogođeni s leđa.

Napad na kolonu JNA u Dobrovoljačkoj ulici bio je vođen od strane tadašnjeg člana Predsedništva BiH Ejupa Ganića, kao i rukovodstva tadašnje takozvane RBiH. Iako je Alija Izetbegović, tadašnji predsednik Predsedništva BiH, garantovao sigurnost vojnicima, napad se dogodio.

CJB Istočno Sarajevo podnelo je krivičnu prijavu protiv 15 lica osumnjičenih za ovaj zločin 2005. godine, ali je Tužilaštvo BiH tek 2007. godine pokrenulo istragu. Međunarodni tužilac Džud Romano je 2012. godine obustavio istragu, ali je ona ponovo otvorena 2018. godine, kada je potvrđena optužnica protiv deset lica, uključujući Ganića.

Ovaj događaj predstavlja ključni trenutak u istoriji sukoba u Bosni i Hercegovini, a sećanje na žrtve i traženje pravde ostaje ključna tema u društvenim i političkim diskusijama. Iako je prošlo više od tri decenije, pitanje odgovornosti za zločine iz rata i dalje je aktuelno i izaziva duboke podele među različitim etničkim grupama u regionu.