Mađarski premijer Viktor Orban je danas pružio podršku liderki nemačke stranke krajnje desnice Alternativa za Nemačku (AfD), Alis Vajdel, nakon što je ova stranka proglašena „ekstremističkom organizacijom koja preti demokratiji“. Ova izjava dolazi u trenutku kada je nemačka obaveštajna služba (BfV) klasifikovala AfD kao ekstremističku, što omogućava vlastima da efikasnije prate aktivnosti stranke.
Na svom nalogu na društvenoj mreži X, Orban je postavio pitanje: „Šta se to, kog đavola, dešava u Nemačkoj?“ On je naglasio da Alis Vajdel može računati na podršku Mađarske. Ova podrška dolazi usred kontroverzi oko odluke BfV, koja se smatra politički motivisanom od strane lidera AfD-a, koji su izjavili da je to „težak udarac nemačkoj demokratiji“.
AfD je na poslednjim izborima u februaru osvojila 152 mesta u Bundestagu, sa 20,8% osvojenih glasova, čime je postala druga po snazi politička partija u Nemačkoj. Odluka nemačkih vlasti da klasifikuju AfD kao ekstremno desničarsku stranku omogućava im korišćenje tajnih metoda praćenja, uključujući angažovanje poverljivih informanata i presretanje komunikacija.
Nemačko ministarstvo spoljnih poslova je ponovo pravdalo ovu odluku nakon što su je oštro kritikovali zvaničnici Sjedinjenih Američkih Država. Američki potpredsednik Džej Di Vens je optužio nemačke birokrate za ponovo pravljenje „Berlinskog zida“, dok je američki državni sekretar Marko Rubio označio ovu odluku kao „tiransku“. U odgovoru na kritike, nemačko ministarstvo je istaklo da su naučili iz svoje istorije da ekstremizam desnice mora biti zaustavljen.
Odluka BfV da klasifikuje AfD kao ekstremističku doneta je na osnovu zaključka da „prevladavajući pogled na ljude zasnovan na etničkoj pripadnosti i poreklu“ protivreči nemačkom „slobodnom demokratskom poretku“. Ova odluka donosi značajne posledice za AfD, jer im otežava političko delovanje i može izazvati dalji raskol unutar nemačke političke scene.
Pitanje ekstremizma i radikalizacije desničarskih pokreta postalo je sve važnije u kontekstu evropske politike, posebno nakon što su slične stranke stekle značajnu podršku u različitim zemljama. U Nemačkoj, AfD se suočava s optužbama da promoviše antiimigracione stavove i negira osnovne vrednosti demokratije, što je izazvalo zabrinutost među mnogim političarima i analitičarima.
Orbanova podrška Alis Vajdel i njenoj stranci može se posmatrati kao deo šireg fenomena u kojem se nacionalistički lideri iz različitih zemalja okupljaju oko zajedničkih stavova o imigraciji, nacionalnom suverenitetu i kulturnim vrednostima. Ovaj trend može imati dalekosežne posledice za evropsku politiku i jedinstvo, s obzirom na to da se sve više stranaka sličnih AfD-u pojavljuje u različitim evropskim državama.
U svetlu ovih događaja, važno je pratiti kako će se situacija razvijati i kakve će posledice imati na nemačku politiku i šire političke tokove u Evropi. Odluka BfV o klasifikaciji AfD kao ekstremističke stranke može izazvati nove tenzije u društvu i dodatno polarizovati politički pejzaž u Nemačkoj.
